ช่วงนี้คุณหมอวีซ่าอยู่กรุงเทพฯ มีลูกค้าเข้ามาสอบถามเรื่องการทำสัญชาติออสเตรเลียให้เด็กๆกันมาก จึงอยากนำเรื่องนี้มาเขียนชี้แจงกฎหมายที่ถูกต้องให้เข้าใจกัน เผื่อบางท่านที่กำลังคิดว่า แค่จะบินไปคลอดลูกที่ออสเตรเลียและหวังให้ลูกได้สัญชาติเหมือนเด็กที่เกิดใน USA จะได้ไตร่ตรองกันให้ดีๆก่อนจะเสียเงินเสียทองบินไปถึงที่ จ่ายค่าคลอดแพงๆ แล้วมาพบว่า ทำไม่ได้ เสียใจภายหลังนะคะ

โดยทั่วไป เด็กที่ผู้ปกครองฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดเป็นพลเมือง (Citizen) ของออสเตรเลีย ลูกที่เกิดมาก็มีสิทธิ์ได้สัญชาติตามคุณพ่อหรือคุณแม่ในฐานะสืบเชื้อสายเดียวกันได้อยู่แล้วไม่ว่าจะเกิดในหรือนอกประเทศออสเตรเลีย ที่เรียกว่า ได้สัญชาติโดยทางเชื้อสาย (Australian Citizen by Descent) กฎข้อนี้ใช้สำหรับผู้ที่เกิดนอกประเทศออสเตรเลียหลังวันที่ 26 มกราคม ค.ศ. 1949 แต่ถ้าผู้ยื่นถูกสปอนเซอร์โดยผู้ปกครองที่อาศัยอยู่นอกออสเตรเลียที่ได้สัญชาติออสเตรเลียมาโดยวิธีเดียวกันนี้ มีเงื่อนไขบังคับคือพ่อแม่อย่างน้อยต้องอาศัยอยู่ภายในประเทศอสเตรเลียเป็นเวลารวมอย่างต่ำ 2 ปี จึงจะมีสิทธิ์สปอนเซอร์ให้ลูกตนถือสัญชาติออสเตรเลียได้

เรื่องถาม-ตอบที่น่ารู้เกี่ยวกับการขอสัญชาติออสเตรเลียให้เด็ก

  • คำถามที่คุณหมอวีซ่าได้รับอยู่บ่อยก็คือ ถ้าพ่อยังไม่ได้เป็น Citizen แต่เป็นแค่ PR แล้วเกิดลูกในออสเตรเลีย ลูกจะได้สัญชาติไหม คำตอบก็คือ ได้โดยอัตโนมัติค่ะ
  • ถ้าลูกเกิดต่างประเทศ มีคุณแม่ฝ่ายเดียวถือสัญชาติออสเตรเลีย ส่วนคุณพ่อยังถือสัญชาติไทยอยู่ สามารถขอ Australian Citizen ได้ไหม คำตอบก็คือ ได้ค่ะ เนื่องจากเด็กมีสิทธิ์ได้สัญชาติตามคุณแม่ การดำเนินเรื่องก็คือ ต้องไปยื่นฟอร์ม 118 ที่สถานทูตออสเตรเลีย แผนกกงสุล ปัจจุบันค่ายื่นวีซ่าอยู่ที่ 3,800 บาทค่ะ และเมื่อสัญชาติอนุมัติลงมา เด็กก็จะมีสิทธิ์ทำพาสปอร์ตออสเตรเลียได้เลยค่ะ
  • ถ้าคุณพ่อหรือคุณแม่ถือสัญชาติออสเตรเลีย แต่ถูกถอนไปแล้ว เพราะไปขอเป็นสัญชาติของประเทศอื่น –กรณีนี้เด็กมีสิทธิ์ขอสัญชาติออสเตรเลียได้ ถ้าพิสูจน์ให้เห็นว่า ณ เวลาที่เกิด คุณพ่อหรือคุณแม่ยังถือสัญชาติออสเตรเลียอยู่ และคุณพ่อหรือคุณแม่เสียสัญชาติออสเตรเลียไป เนื่องจากไปรับสัญชาติของประเทศ กฎหมายข้อนี้มาเปลี่ยนเอาเมื่อวันที่ 4 เมษายน 2002 โดยก่อนหน้านี้เข้มงวดมาก หลังวันที่นี้ รัฐบาลอนุมัติให้เรียกสัญชาติออสเตรเลียคืนได้ และอนุมัติให้ถือสองสัญชาติ (dual citizenship) ได้
  • Stateless child หรือเป็นเด็กที่ไม่มีพรมแดนอยู่ ถ้าพิสูจน์ได้ว่าไม่มีประเทศไหนรับ ก็สามารถขอสัญชาติออสเตรเลียได้
  • คุณพ่อคุณแม่ไม่มีวีซ่า อยู่อย่างไม่ถูกต้อง แต่ลูกเกิดในออสเตรเลีย จะได้สัญชาติไหม คำตอบคือลูกต้องอยู่ให้ครบ 10 ปีก่อน จึงจะขอได้ คุณหมอวีซ่าเคยทำกรณีเช่นนี้ให้ลูกค้ามาแล้ว และตอนนี้คุณพ่อคุณแม่ก็ได้วีซ่าไปเรียบร้อย ทั้งพี่ทั้งน้องทั้งบ้านก็อยู่อย่างถูกต้องตามกฎหมายไปทุกคน แฮบปี้ดี๋ด๋า
  • บุตรบุญธรรมสามารถขอ Citizenship ตามคุณพ่อหรือคุณแม่ได้ไหม เรื่องการรับบุตรบุญธรรมเป็นเรื่องที่ยุ่งยากพอควร เนื่องจากออสเตรเลียมีกฎหมายเกี่ยวกับการรับบุตรบุญธรรมค่อนข้างเข้มงวด คนไทยทั่วไปมักอยากรับหลานเป็นบุตรบุญธรรมเพื่อจะได้พาไปอยู่ ไปเรียนหนังสือ และได้สวัสดิการดีๆในออสเตรเลียฟรี
  • ตรงนี้อย่าลืมว่ารัฐบาลก็รู้เจตนาเหล่านี้ดีอยู่แล้ว….จึงมีกฎหมายเกี่ยวกับการรับบุตรบุญธรรมที่ค่อนข้างยุ่งยาก โดยทั่วไปจะต้องทำผ่านกระบวนการรับบุตรบุญธรรมอย่างถูกต้องตามกฎหมายว่าด้วยสนธิสัญญา Hague Convention on Intercountry Adoption ที่มีประเทศต่างๆจากทั่วโลกเซ็นร่วมกันไว้ 76 ประเทศ ส่วนประเทศไทยเป็น non-member แต่ยินดีร่วมโครงการบุตรบุญธรรมของสนธิสัญญานี้ หากลูกบุญธรรมได้ certificate มาภายใต้ Hague Convention ก็มีโอกาสได้ citizen ของออสเตรเลียเช่นกัน
  • ได้ลูกผ่านขั้นตอนการทำเด็กหลอดแก้ว Surrogacy ควรเก็บเอกสารและบันทึกขั้นตอนให้ละเอียด เพราะมีโอกาสทำ citizen ให้ลูกได้เช่นกัน
  • เร็วๆนี้ มีลูกค้ามาปรึกษา เพราะเอเย่นเขาแนะนำให้ใส่ชื่อตัวเองเข้าไปเป็นแม่ของหลานในใบเกิดเด็กที่อยู่ในวัยเรียน เพื่อจะได้เอาหลานมาเรียนฟรีที่ออสเตรเลีย อันนี้เขาไปทำกันมาอย่างไรคุณหมอวีซ่าไม่อาจทราบได้นะคะ รู้แต่เพียงว่าทางสถานทูตเรียกสัมภาษณ์ เขาเลยตกใจ อันนี้คุณหมอวีซ่าต้องขอเตือนว่ามาตรา 50 ของ Australian Citizenship Act 2007 นั้นมีบททำโทษรุนแรงสำหรับผู้ที่ทำเรื่องเท็จ หรือให้ข้อมูลที่ไม่ถูกต้องกับทางรัฐบาล Commonwealth เพื่อให้ได้มาซึ่งสัญชาติซึ่งถือเป็นทรัพย์สินของทางรัฐบาลคอมมอลแวลท์โดยตรง ได้ไปแล้ว ก็ถอนคืนได้ จึงไม่แนะนำให้ทำ อีกรายที่ฟังมาก็เอเย่นให้เอาชื่อยายที่ถือสัญชาติออสเตรเลียไปใส่เป็นแม่หลาน ตอนนี้ก็โดนสอบสวนอยู่ การออกความคิดแปลกๆให้ลูกค้าทำวีซ่าด้วยวิธีที่ไม่ถูกต้องเช่นนี้ เป็นสิ่งที่ไม่ควรทำเป็นอย่างยิ่ง นอกจากจะผิดกฎหมายแล้ว ลูกค้ายังอาจต้องโทษรุนแรง และสัญชาติก็อาจโดนถอนคืนภายหลัง อย่าลืมว่าสมัยนี้วิทยาศาสตร์ก้าวหน้า การเรียกตรวจ DNA เพื่อพิสูจน์สายเลือด เป็นสิ่งที่สถานทูตฯเรียกร้องไดค่ะ จะทำอะไร คุณหมอวีซ่าว่าทำให้มันถูกต้องตามกระบวนการที่กฎหมายอำนวยจะปลอดภัยกว่า อย่าไปใช้ทางลัดที่ผิดๆ ผลที่ตามมาภายหลัง จะไม่คุ้มกันมากๆเลยค่ะ

ขอประชาสัมพันธ์งาน Family Migration Seminar ที่จะจัดขึ้นโดยทีมงาน CP Sydney ที่ชั้น Ground Floor ของอาคาร Labour Council Building, 383 Sussex Street ในวันเสาร์ที่ 11 กันยายน 2010 ตั้งแต่เวลา 13.00-15.00 น. อย่าพลาดงานดีๆแบบนี้กันนะคะ เผื่อจะได้ไอเดียหนทางการพาสมาชิกในครอบครัวที่เรารักชอบมาอยู่ร่วมที่ออสเตรเลียด้วยอย่างถูกต้องตามกฎหมายนะค่ะ

มีคำถามเกี่ยวกับการสมัครหรือสถานะวีซ่าออสเตรเลียของคุณ? ต้องการสมัครเพื่อศึกษาต่อ ทำงาน หรืออาศัยอยู่ในออสเตรเลีย? สามารถขอคำแนะนำจากทีมคุณหมอวีซ่าได้ที่: